Wie is belastingplichtig?

Belastingplichtig zijn diegene die belaste handelingen verrichten, meestal ondernemers. Zij ontvangen van hun klanten btw en dragen die af aan de fiscus. Zij mogen echter de door hen op aankopen betaalde btw met die afdracht verrekenen, zodat de ondernemer alleen het saldo hoeft te betalen.

De btw wordt voornamelijk geheven van ondernemers. Alleen bij invoer van goederen door een particulier (dus geen importeur-ondernemer) wordt ook deze belastingplichtig voor de btw. Tenzij anders vermeld wordt er in het vervolg gemakshalve steeds vanuitgegaan dat de invoer door een ondernemer wordt verricht.

De wet BTW geeft in artikel 1 lid 1 letter f een uitgebreide omschrijving van ondernemer.

In de basis is eenieder die in Suriname een bedrijf of beroep zelfstandig uitoefent, een btw-ondernemer. Dit overlapt het ondernemersbegrip van de Wet Inkomstenbelasting 1922 maar gaat volgens de memorie van toelichting nadrukkelijk verder. Daarin staat dat voor de btw het ondernemersbegrip ruimer uitgelegd moet worden en daarom een ‘ieder’, dus ook samenwerkingsverbanden, als ondernemer kunnen worden aangemerkt. Voor het ondernemersbegrip wordt aan de criteria dat winst wordt beoogd of in concurrentie wordt getreden, minder waarde gehecht.  

De wet geeft nog de volgende uitbreiding aan het ondernemersbegrip met:

  1. Degene die een vermogensbestanddeel exploiteert om er duurzaam opbrengst uit te verkrijgen (bijv. de verhuur van een pand)
  2. Publiekrechterlijke lichamen die door de Minister bij beschikking als zodanig zijn aangewezen (bijv. Telesur)
  3. Natuurlijke personen en lichamen in de zin van de wet Inkomstenbelasting 1922 die ondernemer zijn, in Suriname zijn gevestigd én een (fiscale) eenheid vormen.

Ad 3: Hier moeten wij enerzijds denken aan personenvennootschappen zonder rechtspersoonlijkheid, zoals de maatschap en vennootschap onder firma. Anderzijds is ook de combinatie van verschillende rechtspersonen als een groep te beschouwen als zo een eenheid. Hierdoor hoeven de verschillende groeps­maatschappijen niet elk apart btw-aangifte te doen maar kunnen zij volstaan met een gezamenlijke aangifte.

De plaats van vestiging of de nationaliteit van de ondernemer is niet relevant voor de heffing. Een buitenlandse ondernemer die economische activiteiten verricht op Surinaams grondgebied valt in beginsel onder de heffing van de btw.

Niet elke ondernemer die belaste prestaties verricht, is daarmee ook belastingplichtig. Degene die aan de kwalificatie van kleine ondernemer voldoet met een belaste jaaromzet van niet meer dan 1 miljoen Surinaamse dollar, is vrijgesteld van het doen van aangifte en het betalen van belasting.