26 januari 2022: Invoering btw per 1 juli 2022
Op 26 januari 2022 heeft de belangrijkste fiscaal juridisch adviseur van de Surinaamse regering, Roy Rijger, aangegeven dat er naar gestreefd wordt om de btw met ingang van 1 juli 2022 in te voeren.
Rijger geeft aan dat invoering van deze belastingheffing nodig is om voldoende middelen te verdienen voor het financieren van de overheidsdoelen.
Tevens geeft hij aan dat het niet de bedoeling is dat mensen meer belastingen gaan betalen. De verhoging van de belastingvrije grens voor loontrekkers moet de belastingdruk verlagen, zodat de verhoging van de prijzen met btw minder of niet wordt gevoeld.
Bronvermeldingen:
Alles wordt duurder met de BTW per 01 juli – Culturu.com
Introductie btw per 1 juli 2022 – Suriname Herald (srherald.com)
Ontwerp Wet BTW juni 2017
In 2017/2018 is al een eerdere poging gedaan om een btw in te voeren. In 2017 verscheen het eerste ontwerp van de nieuwe Surinaamse Wet Belasting over de Toegevoegde Waarde (BTW). De datum van invoering van deze wet (namelijk 1 januari 2018) bleek – gelukkig – iets te enthousiast gesteld.
Onze visie: neem langer de tijd voor invoering
Het invoeren van een btw-stelsel in plaats van een omzetbelasting is eenvoudiger gezegd dan gedaan. Een ideaal werkend btw-stelsel is niet van de ene op de andere dag gerealiseerd. Niet alleen is het bepalen van het ideaal-beeld lastig vanwege diverse sociaal politieke factoren; de transitie om daartoe te komen is nog veel ingewikkelder.
De regering doet er daarom verstandig aan meer tijd uit te trekken voor een degelijke invoering. Een half jaar is erg kort! De economische gevolgen kunnen onvoorzienbaar groot zijn. Belastingdienst, belastingplichtige ondernemers en de consumenten (alle burgers van het land) dienen ermee bekend te worden gemaakt. Ervaring in andere landen die een btw moesten invoeren leert dat dit een langdurig proces is en moet zijn.
Eerlijke en goede uitleg nodig
De burger zal de prijzen zien stijgen als gevolg van de invoering. Weliswaar wordt aangegeven dat dit gecompenseerd zal worden door de belastingdruk voor de loontrekkers te verlagen, maar of dit daadwerkelijk ook zo zal zijn, ook gevoeld zal worden en of iedereen dit zal merken is de vraag. Invoering van de btw leidt tot inflatie of tot een ernstige katalysator van een reeds bestaande inflatie.
Rijger: “We gaan een volgende stap maken bij de invoering van de BTW. Dus om ervoor te zorgen dat mensen tegen die tijd naar verhouding minder loonbelasting betalen, maar wanneer ze naar de winkel gaan zelf bepalen hoeveel belasting ze betalen.” Indien dit juist is geciteerd, merken wij hierop dat dit natuurlijk niet echt het geval is. Wij nemen aan dat dit een meer filosofisch bedoelde uitspraak is geweest. In de winkel kan niet zelf bepaald worden hoeveel belasting betaald gaat worden. Als de regering dit goed overdenkt komt er één tarief dat op alle producten in de winkel wordt geheven.
De economie
Het plotsklaps invoeren van een btw – ter vervanging van de omzetbelasting – heeft grote gevolgen voor de economie van Suriname. Invoering van een btw voor sectoren die voorheen niet of nauwelijks met de omzetbelasting van doen hadden, kan leiden tot een forse prijsverhoging. Maar ook voor sectoren die wel onder de omzetbelasting vielen kan de invoering van de btw en de afschaffing van de omzetbelasting significante effecten hebben op de prijs. Het is niet wenselijk dat dergelijke prijsverstoringen zich voordoen. Een gefaseerde invoering is dus vaak onvermijdelijk.
Politiek en maatschappelijke stromingen
Een ideaal-beeld zou een zeer robuust btw-stelsel opleveren. Een btw-stelsel met maar één tarief, geen vrijstellingen en een volledig digitale infrastructuur. Een ideaal beeld dat geen enkel land in de wereld heeft weten te realiseren. Politieke en maatschappelijke stromingen zorgen voor afwijkingen in het ideaal beeld, en iedere afwijking zorgt voor complexiteit. Voorbeeld: iedere afwijking ten aanzien van het tarief, dus bijv. de invoering van een laag tarief voor bepaalde producten, zorgt voor het vraagstuk welke producten daar onder zullen vallen. Of iedere afwijking in de vorm van een vrijstelling, zorgt voor het vraagstuk welke goederen/diensten daar onder vallen en heeft tevens gevolgen voor de vraag welke btw-voorbelasting aftrekbaar is en in hoeverre die aftrekbaar is. Al deze afwijkingen hebben in de Europese Unie – en in de andere landen in de wereld die dit hebben overgenomen – geleid tot zeer veel vraagstukken. Een belangrijk deel van de belasting jurisprudentie wordt hierover gevoerd, waardoor vaak ook reparatie-wetgeving moet volgen. De financiële belangen zijn dan ook heel groot.
Het bedrijfsleven / de belastingplichtigen
Hoewel de belastingplichtigen onder de omzetbelasting al goed ingevoerd waren in de administratieve processen die een dergelijke heffing met zich meebrengt, zal de invoering van een btw-stelsel een nog zwaardere administratieve lastendruk met zich meebrengen. Het opzetten van een efficiënt werkende administratie vergt een zorgvuldige voorbereiding en overgangsfase.
De belasting infrastructuur
Een goed werkend btw-stelsel ligt qua uitvoering voor het overgrote deel in handen van de belastingplichtigen zelf. Zij doen zelf aangifte en zij betalen direct de verschuldigde btw. De overheid (de belastingdienst) heeft in beginsel slechts een controlerende functie. Belastingplichtigen betalen vaak niet graag. Daarom is het noodzakelijk dat het doen van aangifte en het betalen van de verschuldigde belasting voor hen zo eenvoudig mogelijk wordt gemaakt en zij worden geholpen, onder meer door goede voorlichting, bij het vervullen van hun verplichtingen. Daarnaast moet de overheid ervoor zorgen dat een systeem wordt gebouwd dat de controle op het naleven van de verplichtingen niet alleen mogelijk maakt, maar ook uitvoerbaar maakt dat de ‘pakkans’ groot is. Het sleutelwoord hierin is: digitalisering en know how. Het controleerbaar maken van het btw-stelsel is heden ten dage een kwestie van digitalisering. Maar digitalisering alleen is niet voldoende, omdat aan de kant van de Belastingdienst goed begrepen moet kunnen worden hoe het zou moeten zijn. Naast digitalisering is ook een fiscaal deskundige belastingdienst een noodzaak.
Maar een dilemma ontstaat: de invoering van een goed werkend en dus gedigitaliseerd btw-stelsel met know how aan de zijde van de belastingdienst, vergt een forse investering. De kosten gaan voor de baat uit. Kosten waarvoor op dit moment de financiële middelen ontbreken. Een lastig dilemma.